Bölümümüz, daha önce farklı birimler olarak çalışmakta olan Çocuk Hematolojisi ve Çocuk Onkolojisi bölümlerinin YÖK tarafından 2011’de birleştirilmesinden sonra, ‘Çocuk Hematoloji-Onkoloji Bilim Dalı’ olarak faaliyet göstermektedir.  

ÇOCUK HEMATOLOJİSİ BÖLÜMÜ

TARİHÇE

O tarihten önce Çocuk Onkolojisi Bölümünden ayrı olarak çalışmış olan Ankara Başkent Hastanesi Çocuk Hematolojisi Bölümü, 1996 yılında Prof Dr Namık Özbek tarafından kurulmuş ve 1996-2012 arasında, ayaktan gelen hastalara Çocuk Hematolojisi Polikliniğinde, yatan hastalara ise Çocuk Hematolojisi Servisi ve Genel Pediatri Servisinde hizmet verilmiştir.

Bu arada dört yan dal uzmanı yetiştirilmiş, Pediatri asistanlarının da eğitimine katkıda bulunulmuş, ayrıca tıp fakültemizdeki öğrencilerimizin pratik ve teorik eğitimleri verilmiştir.

Çocuk Hematoloji ve Onkoloji birimlerinin birleşmesinden sonra adı ‘Çocuk Hematoloji- Onkoloji Bilim Dalı’ olarak değişen birimimizin yataklı servisi, hastanemizdeki yeniden yapılanma çalışmaları nedeni ile 2012 tarihinde kapatılmıştır. Halen Çocuk Hematolojisi hizmetleri, Prof Dr Lale Olcay ve Doç Dr. Fatma Burcu Belen tarafından verilmektedir.

Tedavisi, hastanın hastaneye yatırılarak yapılmasını gerektiren hematolojik onkoloji dışındaki hastalar, Genel Pediatri Sevisi’ne yatırılmaktadır. Hematolojik Onkoloji hastaları ise,  bir süredir Kemik İliği Nakil Ünitesi’ndeki izole odalara yatırılarak tedavi edilmektedir.

Adana Başkent Hastanesi’nde uzun süredir hizmet vermekte olan Çocuk Onkoloji Bölümünün adı ‘Çocuk Hematoloji-Onkoloji Bilim Dalı’ olarak değiştirilmiş olup, burada Çocuk Hematoloji hastalarına da hizmet verilmektedir.

TANITIM

Ankara hastanemizde, bilim dalımıza ait üç öğretim üyesi çalışmaktadır. Bunlardan Prof Dr Faik Sarıalioğlu onkoloji, Prof Dr Lale Olcay hematoloji, Doç.Dr.Fatma Burcu Belen ise hem hematoloji, hem onkoloji hastalarına hizmet vermektedir. 

Çocuk Hematolojisi hizmetleri, 1996 yılından beri yukarıda bahsedildiği şekilde devam etmektedir. Bölümümüzde lösemi, miyelodisplastik sendrom, hemofagositik sendrom, lenfoproliferatif sendrom, kanama diyatezleri, tromboemboliler, aplastik anemi, izole sitopeniler ve çeşitli anemi türleri gibi birçok hastalığın teşhis ve tedavisi yapılmaktadır. Bunlardan, hematolojik malign tümörlü hastalar özel serviste, özel ekiplerce ve uzun sürede tedavi gerektirdiklerinden ‘Çocuk Hematoloji-Onkoloji Servisi’nin kapanmasından sonra bir süre kabul edilememiş; ancak Ekim 2017’den sonra bu hastaların Erişkin Kemik İliği Nakil Ünitesi’ndeki izole odalarda tedavi edilme olanağı sağlanmıştır. Bunun dışında, transplantasyon dahil birçok cerrahi müdahale yapılan hastanemizin diğer birimlerindeki çocuk hastalarda gelişen hematolojik sorunların giderilmesi konusunda da gerekli hizmetler verilmektedir.

Aynı hizmetler,  Adana Hastanesi’nde de hem poliklinik, hem de yataklı servis ünitesinde verilmektedir. 

ÇOCUK ONKOLOJİ BÖLÜMÜ

TARİHÇE

Ankara Hastanesi: Ülkemizde 21.11.1983 tarihli 6834 Sayılı Yasa ile Çocuk Onkolojisi,  bilim dalı statüsüne kavuştu. Üniversitemizde Çocuk Onkolojisi Bilim Dalı  03.07.2006 tarihinde  kuruldu. Sağlık Bakanlığı’nın hematoloji ve onkoloji bilim dallarını birleştirmesi ile 23.11.2009 – 08.10.2010 tarihleri arasında  bu iki bölüm ‘Çocuk Hematoloji Onkoloji Bilim Dalı’ adı altında hizmet verdi.  Ekim 2010 tarihinde tekrar ayrılan bilim  dalları 30.11.2011 tarihinde yeniden birleştirildi.  O tarihten beri tek bir bilim dalı olarak  hizmet veriliyorsa da  öğretim üyelerinin  eğitim formasyonu, birbirinden ayrı hasta profili ve de yan dal uzmanlık eğitimi öğrencisinin de olmaması ile Ankara’da fiili olarak Çocuk Onkoloji ve Çocuk Hematoloji ayrı bölümler halinde çalışmaktadır. Bu nedenle bu yazıda  iki bölüm ayrı ayrı tanıtılmaktadır.   

Adana Hastanesi: Adana Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde Çocuk Onkolojisi Bölümü, Prof. Dr. Faik Sarıalioğlu tarafından 05.05.2005’de kuruldu. Bu tarihten önce Hematoloji Birimi öğretim üyelerince çok az lenfoma vakası izlenmişti. Ankara’da bilim dalının kuruluşu Adana Bölümü’nün de açılmasını sağladı. Hematoloji tedavi hizmetlerinin 2008 yılından beri vermekte olan bölüm Kasım 2009’da Çocuk Hematoloji ve Çocuk Onkoloji bilim dallarının yasal olarak birleşmesi  ile iki bölüm idari anlamda da birleştirildi. Lösemiler ve diğer lenfo-miyeloproliferatif  tümörlerinin tanı ve tedavisi başladı. Tüm hematoloji hizmetleri  verilir oldu.  Onkoloji Bölümü’nün kurulup gelişmesinde Doç. Dr. Nalan Yazıcı ve bölümde verilen hematoloji hizmetlerinin gelişmesinde de Doç. Dr. Ayşe Erbay’ın katkıları büyük oldu.

TANITIM

Ankara Hastanesi: Çocuk Onkolojisi Ankara Bölümü poliklinik, hematoloji ile paylaşılan ayaktan kemoterapi ünitesi ve yine hematoloji ile ortak 10 yataklı servisle başladı. Gelişmiş Radyoloji, Girişimsel Radyoloji, Patoloji, Tıbbi ve Moleküler Genetik, Cerrahi ve Transplant Cerrahisi departman ve bilim dallarının desteği ile gelişen bölüm Ankara’daki diğer hastanelerde yürütülemeyen hizmetleri üzerine aldı.

Prof. Dr. Sarıalioğlu’nun onkolojideki deneyim ve tecrübesi neticesi çok sayıda  zor hastayı konsülde eder oldu.  

Hastanemizdeki yapım-onarım çalışmaları nedeni ile önce servisin kapatılması sonra da polikliniğin yer değiştirmesi zorunlu oldu. Beniyn tümörlerin bakımı devam etti. Bu arada, Çocuk Hematoloji ve Onkoloji tedavi hizmetlerinin yatırılarak verilmesi zorunluluğu nedeni ile Ocak 2013 -Ekim 2017 arasında iç ve dış konsültasyon ve yönlendirme dışında maliyn hastalıklı hastalara tedavi hizmeti verilememiş, ancak 2017’den sonra bu tür hastalara Erişkin Kemik İliği Nakil Ünitesinde hizmet verme imkanı sağlanmıştır. Son beş yılda infantil hemanjiomlarda geliştirilen yeni tedavi protokolü sonucu merkezimiz Türkiye’nin 81 ilinden refere hastalar alan büyük bir merkeze dönüşmüştür.

Adana Hastanesi:  Başkent Üniversitesi Adana Uygulama ve Araştırma Merkezi Çocuk Onkolojisi Birimi Seyhan Hastanesi 6. Kat polikliniğinde 2005 yılında hizmete başladı.  O zamanlar pediatri servisinde ortak kullanılan yataklarla servis hizmeti yürütülüyordu.  Haziran 2008’de birinci kattaki  yeni polikliniklere taşınıldı.  Çocuk Hematoloji – Onkoloji Servisi yatak sayısı önce 16, sonra 22 yatağa çıkarıldı. Dört yataklı izole bakım odaları ve kemoterapi hazırlama birimi hizmete girdi. Yataklı birimler ve poliklinikler için yenileme çalışmaları tamamlandı.  Gelişmiş Radyoloji, Girişimsel Radyoloji, Patoloji, Nükleer Tıp, Tıbbi Genetik (Ankara destekli), Çocuk Cerrahisi, Beyin Cerrahisi, Ortopedi ve Travmatoloji,  Göz, Kulak Burun Boğaz departman ve bilim dalları tam bir onkoloji ekibine sahip merkezde haftalık Pediatrik Tümör Kliniği Toplantı’ları ile en üst düzeyde eğitim, araştırma ve tedavi hizmetlerini planlayıp, yürütmektedir.  İnfantil  hemanjiomlar konusunda  Ankara ile ortak çalışan merkez üniversitemize başvuran hastaların yaklaşık yarısını görmektedir.  Dr. Sarıalioğlu çalışma mesaisinin yarısını düzenli olarak Adana’da geçirmektedir.

Mezuniyet Öncesi Eğitim Sorumlusu

ÇOCUK HEMATOLOJİSİ BÖLÜMÜ

Bölümümüz tarafından, kurulduğu günden beri Tıp Fakültesi Dönem III, IV, VI öğrencilerine çocuk hematoloji konusundaki teorik ve pratik dersler verilmektedir. Ayrıca bölümümüz tarafından, üniversitemizin diğer fakülte veya yüksek okul öğrencilerine de hematoloji konusunda, ilgili okullarca talep edilen teorik dersler anlatılmış ve anlatılmaktadır. 

ÇOCUK ONKOLOJİ BÖLÜMÜ

Mayıs 2005 tarihinden beri Tıp Fakültesi çocuk onkolojisi dersleri tarafımızdan anlatılmaktadır.  2014 yılına kadar hasta başı uygulamalar da tarafımızdan yürütülmüştür. Ocak 2013’de Ankara Hastanemizde servisin kapatılması ile hasta başı uygulamalara ara verilmiş, Ekim 2017’de yeniden başlanmıştır. Bilim dalımızın Dönem III, Dönem IV ve Dönem IV’de kuramsal dersleri vardır.  Ayrıca 2014 yılında kadar az sayıda tıp eğitimi  ve tümör immünolojisi dersleri de tarafımızdan anlatılmakta idi. 2014 yılında kadar Adana’ya olan intern rotasyonlarında yoğun klinik eğitim verilmekte idi.

Üniversitemiz Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü 2. Sınıfı’nda anlatılan dersler yanında 2015-2016 Eğitim-Öğretim Yılı’nda Koç Üniversitesi  Hemşirelik Fakültesi’nde de lisans düzeyinde dersler anlatılmıştır.

Mezuniyet Sonrası Eğitim Sorumlusu

ÇOCUK HEMATOLOJİSİ BÖLÜMÜ

Yan dal uzmanlık eğitimi

Bölümümüzde, 2012 öncesi dört çocuk hematoloji uzmanı (Dr. Başak Taburoğlu Yılmaz, Doç. Dr. Bülent Alioğlu, Doç. Dr. Zekai Avcı,Doç. Dr. Barış Malbora)  yetiştirilmiştir.

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Araştırma Görevlisi (asistan) Eğitimi

Bölümümüzce, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları araştırma görevlilerine  yönelik pratik hematoloji eğitimi, poliklinikte ve Genel Pediatri Servisi’nde verilmektedir. Her ay bölümümüze bir asistan değişimli olarak çalışmaktadır. Bölüm çalışmaları, kuramsal eğitim, makale saatleri, mikroskop eğitimi içermektedir. Ayrıca, Ana Bilim Dalımızın belirlediği asistan eğitim programı uyarınca, her hafta, önceden belirlenmiş olan günlerde olgu sunumları ve tartışmaları yapılmakta ve ayrıca öğretim üyelerimizin yönlendirmesi ile asistanlarımızla güncel tıbbi makale tartışmaları yapılmaktadır.

ÇOCUK ONKOLOJİ BÖLÜMÜ

Yan Dalı Uzmanlık Eğitimi

Çocuk Hematoloji Bölümümüzden yan dal uzmanlığı alanlar dışında Çocuk Onkoloji Bölümümüzden yan dal uzmanlığı verilememiştir. Araştırma görevlisi alınabilmesi için 2007 yılında itibaren ısrarla girişimde bulunulmuştur.  Bu amaçla  T.C. Yükseköğretim Kurulu ve  T.C. Sağlık Bakanlığı nezdinde  yapılan çok sayıda girişimden sonuç alınamamıştır. Bilim Dalımızda, Ankara ve Adana hastanelerinde  aynı anda 4-5 kişiye yüksek kalitede  yan dal uzmanlık eğitimini verebilecek kadro ve olanaklar mevcuttur.

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Araştırma Görevlisi  Eğitimi

Bilim dalımız Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalımız Ankara ve Adana hastanelerindeki araştırma görevlilerine eğitim vermektedir. Ankara’da servisimizin geçici  kapalı olması nedeni ile maliyn hastalıklar için uygulamalı eğitimi kısıtlı olarak verilebilmektedir. Adana Birimimizde ise;  sabah poliklinik toplantıları, kuramsal ders, makale saati, vaka tartışması toplantıları; çocuk onkolojiye özel servis eğitim vizitleri, makale saatleri, pediatrik tümörler konseyi toplantıları ile yoğun bir eğitim programı uygulanmaktadır. 

Uzman Olma Yıllarına Göre

ÇOCUK HEMATOLOJİSİ BÖLÜMÜ

Çalışma Alanları

Çalışma Alanları

Bölümümüzde, 0-18 yaş arası hastalara hizmet verilmektedir. Bölümümüzde tanısı konulan, tedavi ve izlemi yapılan başlıca kan hastalıkları şunlardır:

Yenidoğan anemileri, demir eksikliği ve anemisi, megaloblastik anemi, kemik iliği yetmezlikleri (edinsel/kongenital aplastik anemi, Diamond-Blackfan anemisi, geçici eritroblastopeni, kongenital diseritropoietik anemi, sideroblastik anemi), eritrosit membran bozuklukları, eritrosit enzim eksiklikleri, hemoglobin bozuklukları (hemoglobinopatiler, alfa ve beta talasemiler), edinsel hemolitik anemiler (İmmün -İzoimmün, otoimmün-; immün olmayan –enfeksiyon, ilaçlar, kimyasal ajanlar, hematolojik bozukluklara bağlı olanlar, mikroanjiopatik hemolitik anemi (trombotik trombositopenik purpura, hemolitik üremik sendrom, kronik tekrarlayan şistositik anemi), diğer hastalıklar  (polisitemiler, lökosit hastalıkları, lökositoz, lökopeni, nötropeni, kongenital nötropeni), pıhtılaşma ve kanama hastalıkları, hemofagositik sendrom. Hematolojik malinite hastaları, özel Hematoloji Onkoloji Servisi’nin yeniden yapılanma sürecinin tamamlanmamış olması nedeni ile halen hastanemizdeki Erişkin Kemik İliği Nakil Ünitesindeki izole odalara yatırılmakta ve tedavileri burada gerçekleşmektedir. Bölümümüzde, Çocuk Kemik İliği Nakil Ünitesi bulunmamaktadır.

Bilimsel Etkinlikler

Öğretim üyelerimiz, düzenli olarak düzenlenen ulusal ve uluslararası Hematoloji ve Pediatrik Hematoloji kongrelerine katılmakta; uygun olanlarına sözel bildiri veya poster sunmaktadırlar.     

ÇOCUK ONKOLOJİ BÖLÜMÜ

Çalışma Alanları

Çocuk Onkoloji uzmanları hastaların tanı sürecine de katılır. Çoğu hasta doğrudan başvuru ya da konsültasyon sonucu başvurur; tüm tanı süreci bölümümüzde yürütülür. Kurumumuzda çocuk onkoloji uzmanının temel görevleri şunlardır:

*    Çocukluk çağı maliyn tümörlerinin tanı ve tedavisi

*    Çocukluk çağının tüm beniyn tümörlerinin tanısı, tedavi si ya da yönlendirilmesi

*    Tümör riski yüksek hastalıkları tanımlanması ve izlemi

*    Antikanser ilaçlarının kemoterapi dışı kullanımlarında danışmanlık

Bilimsel Etkinlikler

Bölüm elemanlarının düzenli bilimsel etkinlikleri aşağıda verilmektedir. Öğretim elemanlarımız bu faaliyetlerin büyük çoğunluğuna düzenleyici, konuşmacı, panelist, oturum başkanı ve bildiri sunucusu olarak katılırlar. İlke olarak katıldığımız her toplantıya pasif dinleyici ötesi bilimsel katkıda bulunulmak amacı güdülmektedir.

*    Uluslararası Çocuk Onkoloji Derneği'nin (SIOP) yıllık toplantılarına düzenli olarak katılmak

*    Onkolojik hastalıklara hastalık özgül uluslararası toplantılara katılmak

*    Türk Pediatrik Onkoloji Grubu'nun (TPOG) iki yılda bir yapılan toplantılarına katılmak

*    TPOG kongreleri ile  iki yılda bir değişimli olarak yapılan Ulusal Kanser Kongreleri'ne (UKK) katılmak

*    Bölgesel ve kurum içi bilimsel toplantılar yapmak

*    Diğer üniversiteler ve ulusal derneklerin ulusal ve bölgesel toplantılarına katılmak